Het formuleren van kwaliteitsdoelstellingen is een van de kernvereisten van ISQM 1 en daarmee ook van het Nederlandse SKM 1. In dit artikel lees je hoe je die doelstellingen concreet, passend en bruikbaar maakt — én hoe je ze koppelt aan je risicoprofiel en praktijk.
Meer dan mooie intenties
Kwaliteit begint met ambitie. Maar onder ISQM 1(SKM 1) is ambitie alléén niet genoeg. Elk kantoor dat wettelijke of vrijwillige controles uitvoert, moet kwaliteitsdoelstellingen formuleren, die:
- aansluiten bij de structuur, aard en risico’s van het kantoor,
- richting geven aan de inrichting van processen en beheersmaatregelen,
- en toetsbaar zijn bij monitoring, audit of toetsing.
Waar oude kwaliteitsstandaarden vaak spraken van ‘beleidsuitgangspunten’ of ‘controlepunten’, maakt ISQM 1 de kwaliteitsdoelstelling het startpunt van je kwaliteitsmanagementsysteem (QMS).
Het stellen van de juiste doelen is dus niet alleen formeel belangrijk, maar ook functioneel: als je doelstelling te abstract is, weet niemand wat ermee bedoeld wordt. Is ze te specifiek, dan mis je de ruimte voor professionele afwegingen.
Wat is een kwaliteitsdoelstelling volgens ISQM 1 (SKM 1 NL)?
Een kwaliteitsdoelstelling is een brede, richtinggevende uitspraak over wat je als organisatie wilt borgen op het gebied van kwaliteit. De standaard noemt er een aantal die altijd verplicht zijn — bijvoorbeeld:
- Het bevorderen van een cultuur die kwaliteitsgerichte besluitvorming stimuleert,
- Het waarborgen van naleving van relevante ethische vereisten,
- Het realiseren van een consistente en juiste uitvoering van opdrachten.
Maar daarbovenop vraagt SKM 1 dat je organisatie-eigen doelstellingen formuleert, op basis van:
- de diensten die je verleent,
- je klantgroepen,
- je medewerkersprofiel,
- en de risico’s die daaruit voortvloeien.
Een doelstelling als “We willen fouten voorkomen” is dus te vaag. Maar: “Het beperken van het risico op onjuiste dossiervorming bij vrijwillige controles door nieuwe medewerkers” is al veel bruikbaarder.
Hoe formuleer je goede kwaliteitsdoelstellingen?
Gebruik bij het formuleren de volgende succesfactoren:
- Begin per ISQM-component
ISQM 1 kent acht componenten (zie ook artikel <…>). Formuleer per component ten minste één doelstelling. Zo voorkom je blinde vlekken.
Voorbeeld (component: uitvoering van opdrachten):
“Het waarborgen dat controledossiers tijdig, volledig en juist worden gedocumenteerd overeenkomstig standaarden en interne richtlijnen.”
- Maak de doelstelling functioneel
Een goede doelstelling:
- is gericht op beheersing van een relevant kwaliteitsrisico,
- laat ruimte voor interpretatie, maar is niet vrijblijvend,
- stuurt op gedrag of resultaat.
Voorbeeld (component: personeel):
“Het waarborgen dat medewerkers voldoende vaktechnische kennis hebben voor de aard en complexiteit van de opdrachten die zij uitvoeren.”
- Voorkom juridisch of beleidsjargon
Gebruik normale taal die iedereen begrijpt. De standaard mag complex zijn, maar je stelsel moet werkbaar zijn voor de mensen die ermee werken.
Fout:
“Het implementeren van een systemische benadering van kwaliteitsbewaking via geformaliseerde beheersingsmodellen.”
Beter:
“Het voorkomen dat dossiers onvolledig worden ingeleverd door heldere instructies, goede begeleiding en een formatcontrole.”
Hoeveel doelstellingen zijn nodig?
ISQM 1 schrijft geen exact aantal voor. Wel moet je doelstellingen:
- per component formuleren,
- afstemmen op je eigen organisatie en risico’s,
- aantoonbaar koppelen aan maatregelen en monitoring.
Een klein kantoor kan dus met minder volstaan, zolang de dekking goed is. Een groot kantoor met veel typen opdrachten, medewerkers of systemen zal meer doelstellingen nodig hebben.
Praktisch uitgangspunt: 10–20 heldere doelstellingen voor het hele stelsel is vaak een goed vertrekpunt.
Wat doe je met deze doelstellingen?
Kwaliteitsdoelstellingen zijn niet alleen voor de documentatie. Ze vormen het ankerpunt voor:
- je risicoanalyse (welke doelen lopen gevaar?),
- je maatregelen (wat doe je om het doel te halen?),
- je monitoring (werkt het ook in de praktijk?).
Ze zijn dus zowel richtinggevend als toetsbaar.
Veelgestelde vragen
Moet ik mijn kwaliteitsdoelstellingen openbaar maken?
Nee, ze zijn intern. Maar je moet ze wel kunnen overleggen aan een toezichthouder of externe toetser — en kunnen uitleggen waarom je ze gekozen hebt.
Mag ik doelstellingen overnemen uit voorbeelden of sjablonen?
Ja, maar pas ze altijd aan op je eigen praktijk. Een generieke doelstelling zonder aansluiting bij je risico’s is onvoldoende.
Moeten ze SMART zijn?
Niet per se. ISQM 1 eist geen SMART-formulering, maar je doelstellingen moeten wel duidelijk, bruikbaar en toetsbaar zijn.
Voorbeeld: doelstelling + risico + maatregel
| Doelstelling | Risico | Maatregel |
| Dossiers zijn volledig en juist gedocumenteerd | Onvolledige dossiervorming bij nieuwe medewerkers | Training, gebruik van checklist en dossiervormcontrole |
| Medewerkers beschikken over actuele vaktechnische kennis | Verouderde kennis door gebrekkige opleiding | Jaarplan opleiding, e-learning, toetsing en evaluatie |
| Onafhankelijkheid is op ieder moment aantoonbaar geborgd | Onbewuste schending door gebrek aan alertheid | Onafhankelijkheidsverklaring, alertsysteem, periodieke check |
Tot slot kun je overwegen om de kwaliteitsdoelstellingen en risico’s per component opnemen in de SIRA of een risicomatrix en zodat je gericht – afhankelijk van de risicoscore – beheersmaatregelen op kunt nemen. Het voordeel is dat je maatregelen hier ook kunt verbinden aan andere risico’s (een maatregel vangt zo meerdere issues).
Verder lezen
- Wat is ISQM 1 (SKM 1 NL)? Zo vertaal je kwaliteitsmanagement naar concrete praktijk
- Risicoanalyse onder ISQM 1 (SKM 1 NL): hoe scherp moet je zijn?
- Monitoring en evaluatie in het SKM: van controle-instrument naar leermiddel
Assurvia helpt je kwaliteitsdoelstellingen scherp formuleren
Van strategische doelen tot praktische maatregelen: wij helpen kantoren bij het vertalen van de standaard naar werkbare kwaliteitsdoelstellingen. Gericht op jouw praktijk, met oog voor risico, capaciteit en cultuur.
Meer weten? Neem contact op via info@assurvia.com of bekijk onze andere ISQM-artikelen.
