SKM 1 (op basis van ISQM 1) is verplicht voor kantoren die wettelijke of vrijwillige controles uitvoeren. Maar hoe vertaal je de internationale standaard naar een werkbaar systeem voor een kleiner kantoor? In dit artikel lees je hoe je SKM 1 proportioneel, beheersbaar en effectief inricht, zonder dat het een papieren tijger wordt.
ISQM 1 is geen ‘one size fits all’
ISQM 1 is geschreven voor accountantskantoren in een internationale context. In Nederland is het de basis voor SKM 1, dat vanaf 1 januari 2026 verplicht is voor accountantskantoren met een controle praktijk. Overige accountantskantoren moeten vanaf 1 januari 2027 voldoen. De standaard is grondig, gestructureerd, maar soms ook overweldigend.
Voor een kleiner kantoor met bijvoorbeeld 8 tot 30 medewerkers, voelt ISQM 1 soms als een maatpak uit een andere confectielijn. Toch is het goed nieuws: ISQM 1 is risicogebaseerd én proportioneel toepasbaar.
Of je nu 200 of 20 dossiers doet, de eisen zijn inhoudelijk gelijk, maar de uitwerking mag verschillen.
Wat betekent “proportioneel toepassen” in de praktijk?
De kernvraag is niet: heb ik alles zoals bij een groot kantoor?
Maar: heb ik mijn risico’s in beeld, passende maatregelen getroffen, en werkt het systeem aantoonbaar in de praktijk?
Hieronder vind je hoe je de belangrijkste componenten van ISQM 1 / SKM 1 praktisch vertaalt voor het mkb-segment (hier voorbeelden met 6 van 8 componenten):
| Component | Praktische toepassing bij mkb-kantoor |
| Governance & leiderschap | Mandaat ligt vaak bij eigenaar/partner(s). Leg verantwoordelijkheden expliciet vast. |
| Risicoanalyse | Houd het overzichtelijk. Werk met een korte lijst van echte risico’s en bijbehorende maatregelen. |
| Kwaliteitsdoelstellingen | Formuleer 10–15 doelstellingen die passen bij je team, klanten en diensten. |
| Maatregelen | Gebruik bestaande processen waar mogelijk. Pas alleen aan waar risico’s dat vragen. |
| Monitoring | Plan jaarlijks een compacte toetscyclus (bijv. 2 ISQM-componenten per jaar). |
| Evaluatie | Stel jaarlijks een korte reflectie op: wat werkte goed, wat moet beter, wat ga je aanpassen? |
Op deze manier ontwikkel je een kwaliteitssysteem die past bij de eigen praktijk. Overigens zal voor veel kantoren van verschillende grootte een universele basis bestaan. Het is natuurlijk altijd slim om bij de ander in de keuken te kijken met betrekking tot hoe zij dat hebben georganiseerd. Dan hoef je het wiel niet zelf uit te vinden.
5 principes voor een werkbaar SKM in het mkb (gouden tips)
- Hergebruik wat je al hebt
Je hoeft niet opnieuw het wiel uit te vinden. Veel onderdelen van het SKM zijn al aanwezig in dossiers, formats of praktijkvoering. Breng in kaart wat je hebt — en kijk wat je moet verduidelijken of formaliseren.
- Focus op risico’s die voor jou relevant zijn
Een mkb-kantoor heeft andere risico’s dan een grootkantoor. Denk aan afhankelijkheid van een partner, beperkte capaciteit bij piekbelasting, of kennisverlies bij vertrek van een medewerker. Ga niet voor volledigheid, maar voor relevantie.
- Houd het schaalbaar
Werk met korte notities, compacte rapportages en praktische checklists. Zolang je onderbouwt wat je doet, waarom je het doet en of het werkt, hoef je geen dikke handboeken te schrijven.
- Plan klein, maar structureel
Kwaliteitsbeheer is geen project, maar een proces. Plan bijvoorbeeld elk kwartaal een uur voor monitoring of bespreek het SKM bij het MT-overleg. Continuïteit is belangrijker dan omvang.
- Betrek je mensen
In een kleiner kantoor is cultuur cruciaal. Het SKM werkt pas als medewerkers weten wat het is, waarom het er is en wat hun rol is. Koppel kwaliteitsmaatregelen aan coaching, intervisie of dossiervorming.
Veelgestelde vragen
Moet ik als klein kantoor alles vastleggen in formats?
Nee. Je moet keuzes onderbouwen, risico’s documenteren en maatregelen koppelen aan doelstellingen maar de vorm is vrij. Werk met korte overzichten, tabellen of gespreksverslagen als dat past bij je praktijk. De inhoud is het gevolg van kwaliteitswerk, geen doel op zich.
Moet ik alle 8 ISQM-componenten jaarlijks toetsen?
Niet per se. Een cyclisch monitoringsplan is prima: toets elk jaar 2–3 onderdelen, mits je na enkele jaren het hele stelsel hebt doorlopen.
Mag ik SKM-taken combineren met andere rollen?
Ja. In kleinere kantoren vervult één persoon vaak meerdere rollen (bijv. compliance, monitoring en evaluatie). Zorg dan voor gescheiden verantwoordelijkheden en bij voorkeur externe toetsing.
Voorbeeld: compact, werkbaar SKM-overzicht
| SKM-onderdeel | Toelichting mkb-kantoor | Vastlegging |
| Risicoanalyse | 6 risico’s geformuleerd, gekoppeld aan praktijkvoorbeelden | Excel-overzicht met toelichting |
| Doelstellingen | 12 doelen, afgestemd op opdrachtsoorten en personele structuur | Kwaliteitsdocument (.docx) |
| Monitoring | Jaarplan met 2 onderwerpen per jaar, inclusief reviewnotitie | A4-notitie per toetsronde |
| Evaluatie | Jaarlijkse bespreking met bestuur, verbeterpunten vastgelegd | Verslag MT-overleg + bijlage |
Verder lezen
- De rol van de compliance officer binnen ISQM 1 (SKM 1 NL) en het stelsel van kwaliteitsmaatregelen
- Monitoring en evaluatie onder ISQM 1 (SKM 1 NL): van controle-instrument naar leermiddel
- Wat is ISQM 1? Zo vertaal je kwaliteitsmanagement naar concrete praktijk
Assurvia helpt je SKM praktisch en passend opzetten
Wij helpen mkb-kantoren bij het ontwerpen, inrichten en toetsen van hun SKM, afgestemd op de praktijk. Compact, controleerbaar én bewezen effectief. Of je nu een handvol controles doet of meerdere teams aanstuurt.
Meer weten? Neem contact op via info@assurvia.com of bekijk onze kennisbank.
