De Europese anti-witwasverordening (AMLR) komt eraan. Deze gids legt uit wat de gevolgen zijn voor instellingen die nu al onder de Wwft vallen. We bespreken de belangrijkste veranderingen en geven praktische tips om tijdig voorbereid te zijn op de nieuwe eisen.
Van nationale kaders naar Europese wetgeving
De wereld van witwasbestrijding staat aan de vooravond van een ingrijpende verandering. In plaats van richtlijnen die landen zelf moesten omzetten in nationale wetgeving, introduceert de Europese Unie nu een rechtstreeks geldende verordening: de Anti-Money Laundering Regulation (AMLR).
Voor instellingen die gewend zijn aan de Nederlandse Wwft, betekent dit dat een aantal spelregels gaat veranderen. Niet per se méér regels — maar wel helderdere, strengere en uniform toegepaste regels. En dat is precies de bedoeling.
De AMLR geldt vanaf 10 juli 2027, maar wachten tot die datum is geen optie. De voorbereiding kost tijd, zeker als je processen en systemen opnieuw moet inrichten.
Wat is de AMLR precies?
De AMLR is onderdeel van een breder Europees pakket dat in 2024 is vastgesteld. Naast de AMLR bevat het pakket:
- een nieuwe richtlijn (AMLD6),
- aangepaste regels voor UBO-transparantie,
- en de oprichting van een Europese toezichthouder: AMLA.
Het grote verschil? De AMLR is een verordening. Dat betekent dat de regels direct van toepassing zijn in alle lidstaten, zonder dat Nederland er eerst eigen wetgeving van hoeft te maken. Waar de Wwft ruimte bood voor nationale keuzes, legt de AMLR de lat vast — voor iedereen.
Wie krijgt ermee te maken?
In feite iedereen die nu al onder de Wwft valt. Denk aan:
- banken en financiële instellingen,
- administratie- en accountantskantoren,
- belastingadviseurs,
- handelaren in goederen zoals edelmetalen of luxeauto’s,
- cryptodienstverleners,
- en in bepaalde gevallen zelfs voetbalclubs of makelaars.
De groep instellingen verandert dus niet zozeer. Het zijn vooral de normen, verantwoordelijkheden en de controle daarop die een nieuwe vorm krijgen.
Wat zijn de belangrijkste veranderingen?
- Risicoanalyses worden gelaagd én verplicht
Instellingen moeten hun risicobeoordeling — vaak bekend als de SIRA — niet langer alleen baseren op eigen inschattingen. De AMLR verplicht een koppeling met:
- de Europese supranationale risicoanalyse,
- de nationale risicoanalyse (NRA),
- en sectorale analyses, bijvoorbeeld van toezichthouders.
Met andere woorden: je SIRA moet in de context van het grotere geheel passen. Een standaardtemplate met algemene risico’s is niet meer voldoende. Je moet laten zien dat je begrijpt wáár je organisatie in het bredere risicolandschap staat.
- Strakkere regels voor cliëntenonderzoek
De AMLR maakt korte metten met de ruimte voor interpretatie bij het bepalen van welk type cliëntenonderzoek nodig is. De verordening schrijft exact voor wanneer je standaard, verscherpt of vereenvoudigd cliëntenonderzoek mag toepassen.
Een paar voorbeelden:
- Politiek prominente personen (PEP’s) moeten altijd verscherpt worden onderzocht. Dat geldt óók voor nationale PEP’s.
- Voor klanten uit hoogrisicolanden of met contant geldtransacties mag vereenvoudigd onderzoek niet meer.
- Je mag alleen nog afwijken van standaardprocedures als je dat goed kunt onderbouwen — én die onderbouwing ook documenteert.
Het komt erop neer dat je keuzes moet vastleggen en uitleggen. “Zo doen we dat altijd” is geen geldige reden meer.
- Meer diepgang bij UBO-verificatie
De regels rondom UBO’s (uiteindelijk belanghebbenden) worden aangescherpt. De bekende 25%-drempel voor eigendom blijft, maar instellingen moeten voortaan nadrukkelijker kijken naar feitelijke zeggenschap.
Ook als er geen duidelijke eigenaar is, moet je alsnog iemand als UBO aanwijzen, onderbouwen waarom dat zo is en documenteren hoe je tot die conclusie bent gekomen. Je moet kunnen uitleggen hoe invloed wordt uitgeoefend — ook als dat via meerdere lagen of indirecte structuren loopt.
- Contant geld? Boven €10.000 verboden
In de hele Europese Unie geldt straks een verbod op contante betalingen boven de €10.000. Dit raakt vooral sectoren waar cash nu nog relatief gangbaar is — zoals de handel in edelmetalen, voertuigen of kunst.
Het gaat overigens niet alleen om verkoop aan klanten, maar ook om inkoop, bemiddeling en dienstverlening. Wie contant blijft werken, loopt dus een reëel sanctierisico. Beter is om daar nú al beleid voor op te stellen.
- Europees toezicht komt dichterbij
De AMLA wordt de nieuwe Europese toezichthouder en krijgt verregaande bevoegdheden. In sommige gevallen kan AMLA rechtstreeks toezicht houden op instellingen — bijvoorbeeld bij grensoverschrijdende risico’s, of als nationaal toezicht tekortschiet.
Voor kleinere instellingen betekent dit dat ze niet automatisch buiten beeld blijven. Wie actief is in crypto, internationale dienstverlening of werkt met kwetsbare klanten, moet serieus rekening houden met verscherpt toezicht.
- Zwaardere sancties, minder waarschuwingen
De AMLR schrijft uniforme, hogere sancties voor. Boetes kunnen oplopen tot 10% van de jaaromzet of €10 miljoen, afhankelijk van de aard van de overtreding. Ook moeten ernstige overtredingen in sommige gevallen openbaar worden gemaakt.
Belangrijker dan de hoogte van de boete is misschien nog wel de daling van de tolerantiegrens. Wie de regels niet actief toepast — of dat niet kan bewijzen — wordt al snel gezien als nalatig.
Wat kun je nú doen?
Je hoeft niet te wachten tot 2027 om hiermee aan de slag te gaan. Sterker nog: wie pas dan begint, is te laat. Dit kun je nu al doen:
- Herzie je SIRA
Zorg dat je risicobeoordeling aansluit op nationale én Europese analyses. Breng eigen risico’s opnieuw in kaart en koppel die aan de externe context. - Scherp je cliëntenonderzoek aan
Maak duidelijke profielen voor standaard, verscherpt en vereenvoudigd onderzoek. Werk met duidelijke beslisbomen en bewaar altijd de onderbouwing. - Voer een betere UBO-controle in
Documenteer hoe je UBO’s vaststelt, vooral bij complexe eigendomsstructuren. Zorg voor een dubbele controle, bijvoorbeeld via het vier-ogenprincipe. - Beperk contanten in je beleid
Neem in je klantacceptatiebeleid en algemene voorwaarden op dat je contante betalingen boven een bepaald bedrag uitsluit — liefst ruim onder de €10.000. - Train je mensen
Zorg dat je medewerkers weten wat er verandert. Een korte kennissessie of praktische e-learning kan al het verschil maken.
Veelgestelde vragen
Verdwijnt de Wwft zodra de AMLR ingaat?
Nee, de Wwft blijft bestaan. Wel zal deze worden aangepast, zodat deze niet in strijd is met de AMLR. Waar overlap is, geldt de AMLR als leidend.
Gelden de nieuwe regels ook voor kleine instellingen?
Ja. De AMLR maakt geen onderscheid naar omvang. Of je nu een kleine eenmanszaak bent of een grote financiële instelling: als je onder de Wwft valt, gelden dezelfde normen.
Verder lezen
- Cliëntenonderzoek onder de AMLR: wat verandert er?
- SIRA-actualisatie: hoe pas je Europese risicoanalyses toe?
- De rol van de compliance officer in het AMLR-tijdperk
Hulp nodig bij de voorbereiding?
Assurvia ondersteunt organisaties die vooruit willen lopen op de AMLR. We bieden ondersteuning bij:
- herziening van je risicobeoordeling (SIRA),
- actualisatie van je CDD-procedures,
- training en bewustwording binnen je organisatie,
- het ontwikkelen van beleid rond UBO, contanten of transactiemonitoring.
Wil je vrijblijvend sparren met een van onze specialisten? Neem dan contact op via info@assurvia.com of bezoek onze contactpagina.
